W cieniu większych miast: Świdnik

Większe miasta wraz z pochodzeniem ich nazw już za nami, zatem czas oddalić się o kilkanaście kilometrów, by sprawdzić jakie miejscowości kryją się w cieniu. Około 10 km na wschód od Lublina położony jest Świdnik, niewielka miejscowość, która szerzej znana jest także jako miasto lotnicze. Prawa miejskie nadano Świdnikowi w 1954 roku, jednak jego historia sięga XIV wieku.

W czasach średniowiecza okolice dzisiejszego miasta były przynależne kasztelanii lubelskiej, przez co historię Świdnika należy wiązać ze znajdującym się w pobliżu Lublinem. Zarówno Maria Malec, jak i Stanisław Rospond zgodnie podają, że w XIV wieku była to wieś królewska[1], której prawa miejskie nadano w roku 1392. Sama nazwa Świdnik pochodzi od przymiotnika świdwny, świdny, odnoszącego się do nazwy rośliny świdwa, czyli ‘dereń’. Jest to wobec tego nazwa miejscowa pochodzenia topograficznego, związana z rodzajem roślinności. Najprawdopodobniej słowo to wywodzi ze starosłowiańszczyzny – svyd jest nazwą wodną. Jak pisze Rospond w odniesieniu do świdwy, Roślina ta rosła w zaroślach, na terenach podmokłych i nadwodnych[2], zatem można przypuszczać, że tereny ówczesnej wsi Świdnik były obszarem wilgotnym oraz zalesionym.

Plac Konstytucji 3 Maja

W XV wieku pojawiały się odmienne zapisy nazwy miasta: de Swidniki (1417), Swydnyk (1470), a także Swydnyk Magna oraz Swydnyk Parva[3] (czyli odpowiednio Świdnik Wielki i Świdnik Mały). Według Marii Malec, przejściowo wystąpiła również forma Świdniki, która wskazywała na kilka mniejszych części w obrębie jednej miejscowości. Ten stan rzeczy utrzymuje się do dzisiaj, dlatego obok Świdnika znajdują się powiązane z miastem wsie: Świdniczek, Świdnik Duży oraz Świdnik Mały.

Obecny lotniczy charakter miasto zawdzięcza wybudowaniu lotniska w roku 1939 oraz otwarciu Cywilnej Szkoły Pilotów L.O.P.P. im. Marszałka Śmigłego-Rydza, które miało miejsce 4 czerwca tego samego roku. Z kolei po zakończeniu II wojny światowej rozpoczęła się budowa Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego, przedsiębiorstwa zajmującego się produkcją samolotów i śmigłowców. Współcześnie istnieje zarówno oddane do użytku pod koniec 2012 roku lotnisko (pod nazwą Port Lotniczy Lublin), jak i zakład WSK[4].

Rzeżba La Grande Cite (Wielkie Miasto)

Świdnik znany jest także ze strajków w latach 80. Świdnicki Lipiec zapoczątkowany w 1980 roku stał się początkiem serii strajków, które doprowadziły do powstania NSZZ „Solidarność”. W 1981, po wprowadzeniu stanu wojennego, świdniczanie w ramach protestu wychodzili na masowe spacery w godzinie emisji Dziennika Telewizyjnego. Po ustanowieniu wcześniejszej godziny milicyjnej, mieszkańcy odwracali telewizory przodem do okna kiedy zaczynał się Dziennik. Co ciekawe, na początku 2017 roku świdniczanie zorganizowali masowy spacer w trakcie emisji wieczornego wydania Wiadomości. Podobnie jak przed laty, celem był protest przeciwko mediom, które nabrały charakteru propagandowego.