Krępiec
to wieś oddalona o 2,5 km od Świdnika. Od przeszło 40 lat istnieje też
wyodrębniona kolonia Nowy Krępiec.
Odnalezienie dokładnego
pochodzenia nazwy wsi jest problematyczne, ponieważ w wielu słownikach
etymologicznych ta nazwa po prostu nie występuje. Z kolei tam, gdzie się
pojawia, nie jest bezpośrednio wyjaśnione skąd dokładnie Krępiec się wywodzi. W Nazwach
miejscowych Polski Kazimierz Rymut podaje, że pierwszą wzmiankę o wsi
odnotowano w roku 1398 jako Krampiecz.
Wraz z biegiem lat, nazwa podlegała licznym zmianom: Crampyecz (1428), de Crapycze
(1447), Crumpucz (1492), Crapiecz (1497), Crąpyecz (1529). Dopiero zapis Krępiecz
z 1565 roku zaczyna przypominać nazwę znaną współcześnie. Jako kolejny Rymut
podaje Krempiec (1626) i wreszcie w
1787 roku po raz pierwszy pojawia się nazwa Krępiec,
która później nie uległa już żadnej zmianie[1].
Brak natomiast informacji
o tym, dlaczego Krępiec jest właśnie Krępcem. W Polsce istnieje także druga
wieś o takiej samej nazwie, położona w odległości 5,5 km od Pruszcza
Gdańskiego. Etymologia nadmorskiego Krępca wiąże się z wyrazem krępa lub też z płynącą w pobliżu rzeką
Krępicą. Jej nazwa pochodzi właśnie od przymiotnika krępa w znaczeniu ‘krótka, rozlana, niosąca dużo wody’. Idąc tym
tropem można wysnuć wniosek, że lubelski Krępiec może również zawdzięczać swoje
miano rzece, która przez tę wieś przepływała. Poszlaką potwierdzającą tę tezę
jest wzmianka w Słowniku geograficznym
Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich o istnieniu młyna wodnego
na terenie Krępca[2].
Istotnie, do dnia dzisiejszego nad zalewem (który był kiedyś stawem), w pobliżu
niewielkiej rzeczki (choć próżno szukać jej nazwy), zachował się młyn z
początku XX wieku, jednak trudno w pełni określić, czy był to ten sam, o którym
pisano w Słowniku geograficznym…
Jezus Chrystus frasobliwy, rzeźba ludowa
Dokładne pochodzenie
nazwy Krępiec pozostaje wciąż
nieznane, co w pewien sposób wpisuje się w charakter tego miejsca. Według
niektórych źródeł[3],
znajdująca się we wsi drewniana kapliczka została wybudowana ze względu na
„niewyjaśnione zjawiska natury parapsychicznej”. Postanowiłem spytać o to
mojego pradziadka, który mógł wiedzieć o jakie zjawiska dokładnie chodziło.
Prawdopodobnie niewyjaśnionymi zjawiskami był masowy pomór bydła, w odpowiedzi
na który miejscowa ludność wybudowała kapliczkę. Prawdopodobnie, bo minęło
wiele lat, a pamięć ma to do siebie, że bywa zawodna, zatem także i tej
informacji nie można przyjmować za pewnik.
W miejscu, gdzie obecnie
znajduje się park nad zalewem, kiedyś stał dwór z XIX w. Według informacji
pradziadka, należał on do rodziny Vetterów. W latach 70. Został zburzony ze
względu na budowę ośrodka rekreacyjnego[4].
Przydrożny krzyż z wiosny 1966 roku, upamiętniający tysiąclecie chrztu Polski, który znajduje się niedaleko Zalewu w Krępcu. Był stawiany w nocy, „po
cichu”, przez mojego prapradziadka Józefa Opalińskiego, jego syna, a mojego
pradziadka Edwarda i ich sąsiada.
Bardzo ciekawy tekst. Pozdrawiam serdecznie.
OdpowiedzUsuń